Heb ik suikerverslaving?

Veel mensen zijn verslaafd aan suiker, en vaak zonder dat ze zich daarvan bewust zijn. In 90% van de voedingsmiddelen die je in de supermarkt aantreft is suiker toegevoegd. Je komt het tegen in voedingsmiddelen waarvan je dat niet zou verwachten. Zo zit er bijvoorbeeld suiker in soep, sausjes en zelfs in de vleeswaren. Het gevolg van de suikerverslaving is dat we blijven snakken naar meer eten en we massaal te maken hebben met overgewicht.

Suikerrijke voedingsmiddelen worden voor kinderen zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt. Kinderen raken gewend aan de smaak van suiker, vragen om zoete voedingsmiddelen en op latere leeftijd zal de voorkeur voor zoete voedingsmiddelen blijven.

Waarom is suiker zo verslavend?

Je herkent het wel, de hoge door-eet-factor van zoete voedingsmiddelen. Jezelf trakteren op een klein stukje chocolade loopt makkelijk uit de hand en voor je het weet heb je een halve reep achter de kiezen zitten. Onze voorkeur voor zoete voedingsmiddelen komt voort uit ons overlevingsmechanisme. Tegenwoordig hebben we 24 uur per en 7 dagen per week toegang tot voedsel maar dit is eigenlijk pas iets van de laatste decennia. In de afgelopen 200.000 jaar dat we als Homo sapiens op deze aarde rondlopen was voedsel schaars. We waren afhankelijk van het slagen van de jacht en het vinden van eetbare vruchten, gewassen of wortels. Vonden we calorieën dan wilde ons lichaam daarvan zoveel mogelijk hebben om reserves voor moeilijke tijden op te kunnen slaan. Onze hersenen beloonde ons met serotonine als we suikerrijke voeding aten zodat we er meer van zouden eten en reserves konden opbouwen.

Reserves opbouwen is niet meer nodig

Nu we altijd toegang tot voedsel hebben is het helemaal niet meer nodig om reserves op te bouwen. Maar onze hersenen belonen ons nog steeds met serotonine als we suiker eten. Dit zorgt voor een goed gevoel waarvan sommige beweren dat het bijna net zo verslavend is als sommige vormen van harddrugs. Serotonine wordt ook wel het geluksgevoel hormoon genoemd. Helaas is dit effect maar van korte duur. Omdat het eten van suiker zorgt voor de aanmaak van serotonine verklaart ook waarom we naar zoetigheid hunkeren als we ons bedroeft voelen. Denk maar aan al die mensen die troost zoeken bij een zak chocolaatjes of een bak roomijs als ze liefdesverdriet hebben bijvoorbeeld.

Lange termijn effecten

De lange termijn effecten van suiker zijn voor ons lichaam helaas minder positief. Het overschot aan calorieën wat we binnenkrijgen wordt in de vorm van lichaamsvet opgeslagen.

Met het eten van suikerrijke voeding komen we helaas ook in een vicieuze cirkel waar je moeilijk uit kunt komen. Als je in korte tijd veel suikerrijke voeding eet dan stijgt de bloedsuikerspiegel in korte tijd tot grote hoogte. Als gevolg hiervan moet het lichaam veel insuline aanmaken om de bloedsuikerspiegel weer tot normale waarden terug te kunnen brengen. Omdat er zoveel insuline is aangemaakt schiet het daarin door. Een paar uur later is de bloedsuikerspiegel zover gezakt dat deze te laag is. We krijgen alweer een hongerig gevoel en voelen ons niet zo lekker. De snelle oplossing is dan het eten van suikerrijke voeding waarna heel deze cyclus zich weer herhaalt. Zo blijven we afhankelijk van suiker en krijgen we te maken met eetbuien en het grijpen naar zoete tussendoortjes.

En wat het zo lastig maakt is dat suiker in zoveel voedingsmiddelen is verwerkt. Zo zit er al erg veel suiker in ontbijtgranen. Bij de versies die voor kinderen bedoeld zijn maken ze het vaak helemaal gortig met (verborgen) suikers. Vaak met schuilnamen zodat niet gelijk duidelijk is dat het suiker betreft. Zo zit er in ontbijtgranen vaak veel honing verwerkt. Als je bij de ontbijtgranen dan ook nog eens een glas vruchtensap drinkt dan heb je bij je ontbijt al je maximale dosis suiker voor de dag bereikt. En dat terwijl de dag eigenlijk nog moet beginnen.

Hoe weet je of je verslaafd aan suiker bent?

Er zijn een aantal signalen waaraan je een afhankelijkheid van suiker kunt herkennen. Een van de kenmerken is dat je altijd zin om te eten hebt, zelfs als je geen honger hebt. Zeker als je hierbij hunkert naar zoete producten dan is dit een duidelijk signaal. Realiseer je dat je de hunker naar suiker ook kunt stillen door te drinken. Zo kan de hunkering naar een glas cola net zo goed een signaal zijn als de hunkering naar een koek. Als je bereid bent om speciaal de deur uit te gaan om het zoete product te kopen waar je trek in hebt dan is dit een sterke aanwijzing.

Als je vaak een energiedip hebt dan kan dit ook een aanwijzing zijn. De energiedip is het gevolg van een daling in de bloedsuikerspiegel die je oplost door iets zoets te eten of drinken.

Hoe kom je van je suikerverslaving af?

Langzaam afbouwen is de beste manier. In 1x stoppen kan ook maar dat zal niet eenvoudig zijn en de kans dat je weer in je oude gewoontes terugvalt is dan het grootst.
De eerste stap is in kaart brengen welke producten die je eet toegevoegde suikers bevatten. Besef dat natuurlijke suikers zoals die in fruit en groenten zitten niet erg en verslavend zijn. Deze worden door de aanwezigheid van voedingsvezels langzaam aan het bloed afgegeven en hebben daardoor een heel ander effect op de bloedglucose.

Introduceer geleidelijk aan alternatieven voor de voedingsmiddelen waaraan suikers zijn toegevoegd. Zo kan je suikerrijke ontbijtgranen vervangen met havermout waaraan je wat stukjes fruit kan toevoegen om het zoet te maken. In plaats van frisdrank kan je water, thee of koffie drinken. Je hebt tegenwoordig ook mineraalwaters waaraan een smaakje is toegevoegd zonder dat hier suiker aan is toegevoegd. Op je brood kan je hartig beleg zoals kaas doen in plaats van chocoladepasta of jam.

Soep uit een pot kan je vervangen door verse zelfgemaakte soep. In plaats van sausjes kan je mayonaise gebruiken, aan de meeste merken is geen suiker toegevoegd. Wees vooral niet bang om vet te eten. Je zult ergens je calorieën vandaan moeten halen en zorgen voor verzadiging.

Deze blog is een gastartikel van Hannah. Hannah heeft een eigen blog happyhealthy.nl neem zeker even een kijkje voor meer interessante artikelen over dit onderwerp!

Lees ook:
Body Positive – Omdat elk lichaam en elk mens liefde verdient